URARTULAR

SİYASİ TARİHLERİ

*M.Ö. 900 – M.Ö. 600 yılları arasında Asya kökenli Hurriler tarafından kurulmuştur.

*Tuşpa(Van) merkezli olarak Doğu Anadolu’da kurulmuşlar, önceleri beylikler halinde yaşamışlardır.

*Kurucusu Sardur’dur.

*200 yıl kadar Asurlular’la savaşmışlar, İskit-Med akınlarıyla yıkılmışlardır.

*Asurlular, M.Ö. 743 tarihinde Tuşpa’yı kuşatınca Urartu egemenliğine büyük bir darbe vuruldu. Aynı dönemde kuzeyden gelen Kimmerlerin saldırıları başladı. Bu nedenle Urartular M.Ö. 8. yy sonlarında Van Gölü yöresine çekilmek zorunda kaldılar.

*Urartular sık sık Asurluların istila ve baskınlarına uğramışlardır. Böylece hem Urartu medeniyeti zarar görmüş hem de bu dönemde sık meşe ormanlarıyla kaplı Van yöresi tahrip edilmiştir. Bu durumu Asur kralının diktiği kitabe üzerindeki “Güzel fidanlıkları dağıttım, üzüm bağlarını geniş ölçüde tahrip ettim ve sazlık kadar sık ormanları kestirdim…” ibaresi açıkça ortaya koymaktadır.  

Urartulu bir savaşçı

DEVLET YÖNETİMİ

*Ülkeyi tanrı Haldi adına geniş yetkileri olan Kral yönetir.

*Ülkeyi eyaletlere ayıran Urartular, valileri merkezden atayarak merkezi otoriteyi güçlü tutmayı amaçlamıştır.

DİN-İNANIŞ

*Çok tanrılı din anlayışı vardır.

*Savaş tanrısı HALDİ en önemli tanrılarıdır.

*Ölümden sonraki hayata inanmışlardır. Bu inancın etkisiyle mezarlarını oda ve ev biçiminde yapan Urartularda, mezarlara ölüyle beraber değerli eşyaları da konulmuştur.

SOSYAL-EKONOMİK HAYAT

*Halkın önemli bir bölümü tarım ve hayvancılık faaliyetleri ile uğraşmışlardır.

*Sulama kanalları açarak verimi arttırmayı amaçlamışlardır.

DİL-EDEBİYAT

*Çivi ve resim yazılarını kullanmışlardır.

BİLİM-SANAT

*Su mimarisinde geliştiler. Başkent Van’a 80 km. uzaktan su taşıyan kanal yapmışlardır.

*İlk barajları (Keşiş Gölü Barajı) yapmışlardır.

*Asurlulardan mimari alanında etkilendiler.

*Taş ve maden işçiliğinde oldukça ilerlemişler, yaptıkları kaleler, saraylar, tapınaklar ve su kanallarının kalıntıları günümüze kadar ulaşmıştır.

*APADANA; sütunlu kabul salonu.

ÖZELLİKLERİ

*Anadolu’yu Asur egemenliğine karşı korumaları bakımından önemlidir.